กาแฟ ชนิดพิเศษอีกทางเลือกหนึ่งอนาคต กาแฟไทย

การปลูก กาแฟ ใน หมู่บ้านแม่จันใต้ อ.แม่สรวย จ.เชียงราย จุดเริ่มต้นก็คือทาง เกษตรพื้นที่สูง ได้นำต้นกล้า กาแฟ เข้ามาแจกให้ปลูกเมื่อ 30 ปีที่แล้ว จากเดิมใน หมู่บ้านแม่จันใต้ มีการปลูกฝิ่น เป็นพืชผิดกฎหมาย ทางเกษตรที่สูงและโครงการหลวง จึงเข้ามาสนับสนุนให้ปลูกกาแฟและพืชเมืองหนาวชนิดต่างๆ เช่น ต้นบ๊วย ต้นท้อ กาแฟ ทดแทนการปลูกฝิ่น ส่วนผลผลิตโครงการหลวงรับซื้อไว้ทั้งหมด รวมทั้ง กาแฟ ก็รับซื้อเป็นผลเชอรี่ ทางโครงการหลวงก็นำไปแปรรูปและทำการตลาดเอง

แต่เมื่อเวลาผ่านไป…
ชาวบ้านเริ่มปลูกกันเยอะขึ้น จนตลาดที่มีก็รับไม่ไหว ชาวบ้านก็ต้องปรับตัวหาวิธีขาย กาแฟ กันเอง ช่วงแรกก็จะมีพ่อค้าจากในตัวเมืองเชียงราย หรือตัวเมืองเชียงใหม่ เข้ามารับซื้อ กาแฟ ที่เป็นผลเชอรี่ไปแปรรูป เป็นจำนวนเยอะๆ แล้วนำไปทำการตลาดเองอีกทีหนึ่ง.

พี่ชาญ หรือ สิรวิชญ์ สิริโชควัฒนกุล ผู้ก่อตั้ง JOSADO FARM เล่าให้อีจันตลาดแตกฟังว่า แต่ก่อนการเดินทางเข้า-ออก หมู่บ้านแม่จันใต้นั้นลำบากมาก เมื่อประมาณ 20 กว่าปีก่อน ยังไม่มีถนนคอนกรีตเข้าถึง เมื่อ กาแฟ มีผลผลิตมากขึ้น ก็ยังมองไม่เห็นว่าจะทำการตลาด กาแฟ กันยังไง ลูกหลานในช่วงแรงจึงย้ายกันเข้าไปทำงานในเมือง ตัวผมเองเข้าไปทำงานในหัวเมืองต่างๆ ทั้งโรงงานอุตสาหกรรม หรือพนักงานออฟฟิศ ในประเทศไทย ถึง 16 ปี รู้สึกอิ่มตัว ไม่ชอบวิถีชีวิตในเมือง

จึงเริ่มมองหาเส้นทางใหม่ๆ ประจวบเหมาะกับพี่ชายทำกาแฟอยู่แล้ว ก่อนจะกลับมาทำเต็มตัว ผมช่วยพี่ชายกำการตลาดเมล็ด กาแฟ ที่เป็น สารกาแฟ (Green bean) ก่อนจะคั่ว ทำการตลาดให้พี่ชายอยู่ 2 ปีที่กรุงเทพฯ ได้เข้ามารู้จักว่าตลาดกาแฟมีทิศทางเป็นยังไง เราได้มองเห็นอนาคต กาแฟ ที่จะมาแทนที่การดื่ม กาแฟ แบบเก่า เมื่อ 7-8 ปีก่อนกระแส กาแฟชนิดพิเศษ เริ่มเข้ามาผมได้กลิ่นอายแบบนั้นจึงตัดสินใจทิ้งงานในเมือง กลับบ้านเพื่อทำกาแฟชนิดเศษ ที่จะเป็นอนาคตของ กาแฟ

กาแฟชนิดพิเศษ คือ?
คือกาแฟที่เน้นดื่มแบบไม่ปรุงแต่ง คือดื่มน้ำ กาแฟสด จะเป็นการชงแบบไหนก็ได้
แต่… กาแฟ สดและดี ต้องผ่านกรรมวิธีแบบพิเศษ
นั้นก็คือ… การเพาะปลูก การเลือกสายพันธุ์ที่เหมาะสมกับพื้นที่ การบริหารจัดการสวน การเก็บเกี่ยว การแปรรูป รวมถึงการคั่วและการชง แล้วก็รสนิยมของคนดื่ม มันต้องเป็นไปในทางเดียวกันทั้งหมด ต้องมีองค์ความรู้ในทุกขั้นตอนถึงจะทำให้กาแฟ ออกมาเป็นกาแฟชนิดพิเศษได้

พี่ชาญ เล่าต่ออีกว่า ถ้าจะทำ กาแฟ ต้องเป็นกาแฟชนิดพิเศษ และนั้นเป็นจุดเริ่มต้น ให้ผมกลับบ้านเพื่อหาองค์ความรู้ในการทำ กาแฟชนิดพิเศษ และปลูกกาแฟในรูปแบบของอินทรีย์ โดยไม่ใช้สารเคมี ซึ่งก่อนหน้านี้ชาวบ้านมีแนวคิดว่าต้องใส่ปุ๋ยเคมีจะทำให้มีผลดก พอเก็บผลผลิตเสร็จ ก็ออกดอกต่อทำให้ ต้นกาแฟ ไม่ได้พัก อายุของต้นกาแฟสั้นลง สวน กาแฟ ของผมเน้นใช้อินทรีย์วัตถุที่เกิดขึ้นภายในสวน คือในสวนผมไม่ได้ปลูกเฉพาะกาแฟอย่างเดียว ผมก็จะปลูกรวมกับต้นไม้เมืองหนาว เช่น อโวคาโด บ๊วย ท้อ พลัม พลับ และมีไม้ยืนต้นที่เป็นต้นใหญ่ อยู่ร่องสวนในฤดูกาลผลัดใบ แล้วหล่นลงมาในสวน กาแฟ แล้วย่อยสลายกลายเป็นอินทรีย์วัตถุแล้วต้นกาแฟก็สามารถเอาไปใช้ได้ ระบบนิเวศน์จะสร้างสมดุลของสวนเอง โดยไม่ต้องใช้สารเคมีใดๆเลย พวกแมลงที่เป็นศัตรูพืชก็จะมีอยู่บ้างแต่มีน้อย เพราะระบบนิเวศน์จะมีการบริหารจัดการภายในสวนเองได้

กระบวนเก็บเกี่ยว การแปรรูป ผมใช้หลักการสากลมาดูแลจัดการหลังการเก็บเกี่ยว ศึกษาต่ออีกว่าในเวทีนานาชาติ มีการแปรรูป กาแฟ กันยังไง เพื่อให้รสชาติออกมาดี ทั้งหมดเป็นจุดเริ่มต้นศึกษากระบวนการคั่ว และกระบวนการชิม กาแฟ เพื่อให้ได้รสที่ตอบสนองกับความต้องการของผู้บริโภค

ผู้บริโภคเริ่มเข้าใจว่า กาแฟที่ดีเป็นยังไง เริ่มแสวงหา กาแฟ ที่ดีดื่มกัน นั่นก็คือ กาแฟ ที่ผ่านกรรมวิธีอย่างพิเศษ ให้รสที่มีความเป็นฟรุตตี้ และไม่มีสารเคมี ตลาดนี้เริ่มขยายตัวเยอะขึ้น และจะมีเจ้าอื่นๆที่เข้ามาเล่นตลาดนี้ในอนาคตเพิ่มมากขึ้นเช่นกัน