วันนี้อีจันจะมาเล่าให้ฟังค่ะว่า ทำไม…13 กุมภาพันธ์ ของทุกปี ถึงถูกกำหนดให้เป็น “วันรักนกเงือก” แล้วนกเงือกสำคัญยังไง???
ทำไมเมื่อพูดถึงนกเงือกต้องนึกถึง รักนิรันดร์
ทำไมเมื่อพูดถึงนกเงือกต้องอิงถึง ความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่า
เรื่องของเรื่องคือ นกเงือกเป็นนกที่มีพฤติกรรมรักเดียวใจเดียว ฟังดูน่าสนใจนะคะ เพราะมันมีลักษณะการทำรังที่แปลกจากนกประเภทอื่นๆ คือ เมื่อถึงฤดูกาลทำรัง นกเงือกจะพากันหารังตามโพรงไม้ของต้นไม้ใหญ่ที่อยู่ในที่ลับตา
เมื่อตัวเมียเข้าไปอยู่ในโพรง จะทำความสะอาดแล้วเริ่มปิดปากโพรงด้วยวัสดุต่าง ๆ เช่น ดิน เปลือกไม้ โคลน หรือมูล จากนั้น ตัวเมียก็จะขังตัวอยู่ข้างในเพื่อออกไข่และผลัดขนเพื่อให้ความอบอุ่นแก่ไข่ และลูกนกที่เกิดมา เมื่อลูกนกโตพอแล้ว ถึงจะเจาะโพรงออกมา
ส่วนตัวผู้ มีหน้าที่หาอาหารมาป้อนให้ถึงรัง ดังนั้นถ้าหากนกเงือกตัวผู้ตายในช่วงฤดูทำรัง นั่นหมายถึงเราจะต้องสูญเสียนกเงือกแม่-ลูก ที่เฝ้ารอการกลับมาของนกเงือกตัวผู้ไปด้วย
ทำไมถึงเป็นแบบนั้นน่ะเหรอ…ก็เพราะตัวเมียที่ผลัดขนจะไม่สามารถออกจากรังได้ ทำให้ค่อย ๆ อดอาหาร และตายอย่างช้า ๆ ทั้งแม่และลูก ซึ่งนี่ก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้นกเงือกใกล้สูญพันธุ์ ทั้ง ๆ ที่ตามธรรมชาตินกเงือกอาจมีอายุยืนยาวได้ถึง 30 ปีเลยล่ะค่ะ
นี่แหละ คือเรื่องราวที่เรียกว่า นกเงือก ตัวแทนแห่ง “รักนิรันดร์”
อีกเรื่องคือ นกเงือก กับ ความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่า…
ก็เพราะ นกเงือก เนี่ย กินลูกไม้ของต้นไม้ในป่าเขตร้อนมากกว่า 100 ชนิดเลย ลองคิดตามดูนะคะว่า นกเงือกสามารถมีอายุยืนยาวได้ถึง 30 ปี และแต่ละตัวสามารถช่วยกระจายเมล็ดพันธุ์ไม้มากกว่า 100 เมล็ดต่อสัปดาห์ และหากไม้เหล่านี้สามารถเจริญเป็นไม้ใหญ่ได้เพียง 5 เปอร์เซ็นต์ หนึ่งชีวิตของนกเงือกจะสามารถปลูกไม้สำคัญของป่าได้ถึง 500,000 ต้นเลยทีเดียว ถ้าป่าไหนมีนกเงือกอยู่ถึง 500 ตัว ก็ไม่ใช่เรื่องแปลกที่ป่าเหล่านั้นจะเป็นป่าที่สมบูรณ์
แต่!!! หลังจากที่ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ศึกษาเกี่ยวกับชีววิทยาของนกเงือกไทยมามากกว่า 20 ปี ก็พบว่า ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เผ่าพันธุ์ของนกเงือกได้ถูกรุกรานและเสี่ยงต่อสภาวะสูญพันธุ์จากการถูกล่า หรือแม้กระทั่งการลดจำนวนลงของผืนป่า ทำให้พวกมันไม่สามารถขยายพันธุ์ได้ จึงมีการประกาศให้ทุกวันที่ 13 กุมภาพันธ์ ของทุกปี เป็นวันรักนกเงือกของประเทศไทย ไงล่ะคะ