โควิดเปลี่ยนวิถี ชาวเขาเผ่าลาหู่ ทำพิธีกินข้าวใหม่ ไม่คึกคัก

โควิดกระทบคนทุกหย่อมหญ้าจริงๆ ไม่เว้นเเม้เเต่ชาวเขาเผาลาหู่ บ้านทุ่งย๊วะ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ที่ปีนี้ ทำพิธี จ่าสือจา หรือพิธีกินข้าวใหม่ ซึ่งปกติจะมีพิธีที่ลานกลางหมู่บ้าน คนมาร้องนำทำเพลง ฉลองการเริ่มกินข้าวใหม่ ทำบุญระลึกถึงบรรพบุรุษ

จ่าสือจา หรือการทำบุญข้าวใหม่ เป็นการถวายสิ่งศักดิ์สิทธ์ ไหว์บรรพบุรุษ ตามความเชื่อ ประเพณีกินข้าวใหม่ที่จัดขึ้น เมื่อพี่น้องชนเผ่าปลูกข้าว ปลูกพืชผัก ก่อนจะแบ่งปันหรือกินก็จะทำพิธีกินข้าวใหม่ เป็นการแลกเปลี่ยนข้าวใหม่ซึ่งกันและกันของแต่ละครอบครัว ประเพณีนี้จะเริ่มต้นเมื่อข้าวแตกรวง ประมาณเดือนสิงหา-กันยาของทุกปี ชาวบ้านในหมู่บ้านแต่ละครอบครัวก็จะเตรียมข้าวใหม่ พืชผัก มีทั้งข้าวสาร ข้าวโพด ผักต่างๆ อย่างละ 1 คู่ ใส่ตะกร้าไปแลกเปลี่ยนกับเพื่อนบ้าน เป็นการขอบคุณ ดิน น้ำ ป่าไม้ เทวดา บรรพบุรุษ ให้ลูกหลานทุกครอบครัวมีความเจริญรุ่งเรือง มีพืชพันธุ์ธัญญาอาหารอุดมสมบูรณ์

และยังความเชื่อว่ามนุษย์เรานั้นต้องกินก่อนหนูหรือแมลงต่างๆ โดยจะมีการเต้นจ่าคึเพื่อเป็นการเต้นบวงสรวงเทพเจ้า ซึ่งการเต้นจ่าคึ นั้นเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนานของชนเผ่าลาหู่ มักนิยมเต้นในประเพณีกินวอ (ปีใหม่) ประเพณีกินข้าวใหม่และพิธีกรรมเรียกขวัญ หรือทำบุญ เลี้ยงผีต่าง ๆ เวลาคนในชุมชนไม่สบายก็จะมีการทำบุญเลี้ยงผี

พี่ปิงหนุ่มไฟเเรงหัวสมัยใหม่ประจำหมู่บ้านทุ่งย๊วะ ชวนจันไปร่วมพิธีกินข้าวใหม่ ซึ่งปีนี้ไม่คึกคัก เนื่องจากสถานการณ์โควิด ตื่นเช้าชาวบ้านก็เตรียมอาหารไปทำกับข้าว เเละได้ฆ่าหมู 1 ตัว เพื่อมาทำอาหารทานร่วมกัน ก็จะมีเพื่อนบ้าน บ้านใกล้เรือนเคียงมาเอากับข้าว มานั่งกินด้วยกัน ก่อนที่อีกวันจะมีการไปทำบุญให้บรรพบุรุษที่ป่าช้า

การกินข้าวใหม่ ของชาวลาหู่เป็นการสืบทอดมานับ 100 ปี ปกติจะคึกคัก กินข้าวร่วมกันเสร็จ ก็จะร้องรำทำเพลง เเต่ปีนี้ญาติบางบ้านไม่ได้กลับมา จึงเงียบ

เเต่พี่ปิงบอกจันอีกว่า ถ้าอยากให้สนุกกว่านี้ มาช่วงปีใหม่นะ ชาวบ้านที่นี่ ยินดีต้อนรับเสมอ น่ารักจริงๆเชียว