นายแพทย์อารักษ์ วงศ์วรชาติ ผอ.โรงพยาบาลสิชล จ.นครศรีธรรมราช โพสต์เคสคนไข้รายหนึ่ง ที่ได้ผ่าตัดเอานิ่วในถุงน้ำดีออก แต่ปรากฏว่า นิ่วมีลักษณะเป็นเม็ดสีดำคล้ายไข่มุกจำนวนมาก ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวที่ใช้ชื่อว่า Arak Wongworachat โดยระบุว่า
“ #นิ่วในถุงน้ำดีและท่อน้ำดี
#ไข่มุกชานม
ภาพจากอีจัน
ตะลึงหลังผ่าเอาถุงน้ำดีออกเจอก้อนนิ่วเหมือนไข่มุกสีดำที่เป็นอาหารยอดฮิตใส่ในชานม กาแฟนมประเภทต่างๆ นับได้กว่า 800 ก้อนจนเบื่อที่จะนับต่อ เพราะมีก้อนเล็กก้อนน้อยอีกจำนวนมาก
เป็นผู้ป่วย มาโรงพยาบาลสิชลด้วยอาการเป็นไข้ ปวดท้องชายโครงขวา ตาเหลือง เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ปวดหัว แน่นท้อง อืดท้อง คนไข้บอกรู้สึกอืดท้องมานาน แต่คิดว่าเป็นโรคกะเพาะอาหารอักเสบ ไปหาหมอก็บอกแบบนี้ หมอให้ตรวจคนไข้ก็บอกขอยาไปกินก่อน ห่วงงานที่บ้าน มารอบนี้อาการหนัก หมอจับนอนโรงพยาบาล ตรวจชุดใหญ่ แค่อัลตราซาวด์ในท้องก็เห็นแล้ว เห็นแบบนี้คงสงสัยกันว่าทนอยู่ได้อย่างไร ถุงน้ำดีอักเสบมีหนอง ใกล้จะแตกเต็มทีแล้ว ถ้าแตกหนองเต็มท้อง ก็เป็นเรื่องโอกาสเสียชีวิตมีสูงมาก เพราะคนไข้ก็อายุมากแล้ว แต่รายนี้รอดครับ ค่าใช้จ่ายหลักแสน แต่ไม่ต้องจ่ายใช้สิทธิ์หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
ภาพจากอีจัน
การตรวจง่ายนิดเดียว อัลตราซาวด์ก็เห็นแล้ว ในชีวิตก็หาโอกาสไปพบแพทย์ซาวด์ในท้องสักครั้งก็ยังดีครับ
ใครที่ชอบกินไข่มุกชานม กาแฟนม คงเบื่อไปหลายวัน ”
ทั้งนี้ นายแพทย์อารักษ์ ยังได้แนะวิธีป้องกันนิ่วในถุงน้ำดีด้วย ว่า การป้องกันนิ่วในถุงน้ำดี
ควบคุมน้ำหนัก และระดับไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยการออกกำลังกายและควบคุมอาหาร เพื่อป้องกันไม่ให้มีการหลั่งคอเลสเตอรอลในน้ำดีมากเกินไป
ภาพจากอีจัน
หากต้องการลดน้ำหนัก ควรลดอย่างถูกวิธีและค่อยเป็นค่อยไป เพราะการที่น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว จะทำให้ตับหลั่งคอเลสเตอรอลในน้ำดีมากกว่าปกติ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดนิ่ว
1.ความอ้วน คนอ้วนจะเกิดนิ่วที่มีคอเลสเตอรอล เนื่องจากการบีบตัวของถุงน้ำดีลดลง
2.การได้ฮอร์โมนเอสโตรเจนจากการรับประทานหรือตั้งครรภ์ทำให้ระดับคอเลสเตอรอลในน้ำดีสูง
3.การได้ยาลดไขมันบางชนิดทำให้คอเลสเตอรอลในน้ำดีสูง
4.ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีระดับไขมันชนิดไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงมากๆ
5.การลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว ทำให้ร่างกายละลายไขมันมากไป
อาการ
ผู้ที่มีนิ่วในถุงน้ำดี อาจไม่มีอาการเลย หรือมีอาการบางอย่าง ดังต่อไปนี้ โดยไม่จำเป็นต้องมีครบทุกอาการ ได้แก่
– ท้องอืด
– แน่นท้องหลังรับประทานอาหาร โดยเฉพาะหลังรับประทานอาหารที่มีไขมันมาก
– ปวดท้องใต้ชายโครงขวาเป็นครั้งคราว
– ปวดท้องรุนแรง และปวดร้าวไปถึงสะบักด้านขวา
– ไข้สูงเฉียบพลัน ถ้ามีการอักเสบของถุงน้ำดีอย่างเฉียบพลัน
– ตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะสีเข้ม