พระเครื่อง คุณค่าทางจิตใจที่มากกว่าการสะสม
หลายๆคนมีคำถาม ว่าทำไมเซียนพระ หรือคนที่ชื่นชอบการสะสมพระเครื่อง ถึงขวนขวาย อยากได้พระเครื่องพิมพ์นั้นพิมพ์นี้ รุ่นนั้นรุ่นนี้ มาครอบครองให้ได้ แม้ราคาเช่าจะสูงไปถึงขนาดไหน
อีจันไปเจอบทความของ จันทร์ ทอแสงประกาย ที่หยิบยกเอาบทความตอนหนึ่ง ในปริเฉจที่ 1 หนังสือปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จฯ สำนักพิมพ์คลังวิทยาบูรพา พิมพ์ครั้งที่ 6 พ.ศ.2520 ตรียัมปวาย มาบอกเล่าให้คนรุ่นใหม่ได้รู้ โดยบทความนั้นมีใจความว่า
คุณค่าของพระศักรพุทธปฏิมา หรือความศรัทธาเลื่อมใส แห่งบุคคลที่มีต่อพระเครื่องนั้น สรุปแล้วมี 7 ประการ
1.เพื่อให้บังเกิดพลังอำนาจอันวิเศษขึ้นในตัว โดยอาศัยเข้าไปโน้มน้อมในพุทธานุภาพ คุณพระพุทธาคมวิทยคาถา หรือวิชามยอิทธิ และอธิษฐานฤทธิ์ หรือเจตนาธิษฐาน ของพระคณาจารย์ผู้สร้างสรรค์ ซึ่งจัดว่าเป็นพลังจิตอันเร้นลับ ที่ปุถุชนธรรมดา ไม่สามารถกระทำให้ปรากฏขึ้นได้
2.เพื่อเป็นสรณะที่พึ่ง ที่ยึดเหนี่ยวน้ำใจ ให้หนักแน่นมั่นคงในการประกอบกิจการงานอาชีพ และเกิดความเชื่อมั่นในตนเอง เมื่อต้องเผชิญต่อสรรพอันตรายใดๆได้อย่างสงบเยือกเย็นและอาจหาญ
3.ก่อให้เกิดศรัทธาประทับแน่นอยู่กับพระบวรพุทธศาสนา ไม่เคยปรากฏมาก่อนว่า นักพระเครื่องคนใดหันเหศรัทธาไปนับถือศาสนาอื่นเลย มีแต่ผู้นับถือศาสนาอื่น แล้วหันมาสนใจต่อพระเครื่องอย่างน่าพิศวง
4.ย่อมได้รับประโยชน์ในด้านโบราณคดีวิทยา ประวัติศาสตร์ พระพุทธประวัติ และพุทธศิลป์ปฏิมากรรมสกุลช่างต่างๆ
5.จัดเป็นงานอดิเรกอันกอปรด้วยรสนิยมสูง เกี่ยวกับพุทธปฏิมากรรม ศิลปโบราณวัตถุของพระพุทธศาสนา วัฒนธรรมอันเก่าแก่ ตลอดจนความบันดาลใจนานาประการ ทั้งมิได้ก่อให้เกิดภาระกังวลมาก ดังงานอดิเรกประการอื่น เช่นการเล่นไม้ประดับ และสัตว์เลี้ยง ซึ่งต้องอาศัยเวลาและความใกล้ชิดผูกพันเป็นอันมาก
6.เป็นการรวบรวมเก็บรักษาโบราณวัตถุ อันเป็นสมบัติโบราณของเรา มิให้กระจัดกระจายเรี่ยรายเสียหาย หรือตกไปอยู่ในสภาพที่ไม่สมควร และทั้งเป็นการดำรงเจตนารมณ์ของพระโบราณาจารย์ผู้ประดิษฐ์พระพุทธปฏิมากรรม ซึ่งปรารถนาจะให้เป็นเครื่องหมายในการสืบต่ออายุพระพุทธศาสนา ให้จำเริญวัฒนาสถาพรต่อไป
7.ช่วยให้มีการพัฒนาในด้านจิตใจให้สู่ระดับสูงขึ้น เพราะคติที่ว่าอำนาจคุณพระ จะอารักขาคุ้มครอง แด่ผู้เจริญด้วยศีลธรรมโดยเฉพาะ
บทสรุปความศรัทธาคุณค่าพระเครื่อง ทั้ง 7 ข้อนี้มีหลายข้อ ในคำนำหนังสือ พระเครื่องศรัทธาแห่งสยาม ซึ่งคุณวิชัย ศรีวัฒนประภา อดีตประธานกรรมการ กลุ่มบริษัทคิง เพาเวอร์ ผู้ล่วงลับ เคยกล่าวไว้ว่า ทุกครั้งที่กราบไหว้บูชาระลึกถึงพุทธคุณ จิตก็น้อมไปในทางกุศล เป็นกำลังใจในการสร้างความดี ทำให้เริ่มเห็นอีกด้านหนึ่งของพระเครื่อง คือ ความงามด้านพุทธศิลป์ ที่มีความเป็นเอกลักษณ์มากกว่างานศิลปะอื่นๆ ยิ่งศึกษามากก็ยิ่งตกหลุมรัก
แต่สิ่งที่กล่าว ยังไม่ได้ทำให้ต้องการสะสมพระเครื่อง เท่ากับเพราะต้องการแหล่งรวบรวมความรู้ของพระเครื่องสำคัญ ให้ชนรุ่นหลังได้ศึกษา คุณค่าของพระเครื่องมีมากมายหลายด้าน ทั้งตรียัมปวาย ทั้งคุณวิชัย ใช้หลักคิดตรงกัน
ความเชื่อความศรัทธาความขลังนั้น เป็นส่วนเสริมเติมด้านจิตใจ ไม่ใช่เครื่องมือมหัศจรรย์ กดปุ่มก็แสดงปาฏิหาริย์ได้แต่อย่างใดเลย