กรณีศึกษา เรื่องการดูแลผู้ป่วยติดเตียง ขนาดดูแลอย่างใกล้ชิด ยิ่งน่าร้อนแบบนี้ ยิ่งต้องดูแลเป็นพิเศษ เพียงเสี้ยววินาทีก็พลาดไม่ได้
เหมือนกับเคสนี้ เมื่อวันที่ 5 พ.ค. 2563 เฟซบุ๊กชื่อ thanatnon Rong Assava ซึ่งเป็นเฟซบุ๊กของ คุณหมอ ธนัฏฐนนท์ อัศววัฒฑกีทันตแพทย์ โรงพยาบาลพระพรหม จ.นครศรีธรรมราช โพสต์ภาพหนอนแมลงวันตัวใหญ่ หลังจากทำการรักษา คนไข้ป่วยติดเตียง ที่มีอาการเหงือกบวม เพราะมีหนอนแมลงวันฝังอยู่ในเหงือกหลังฟันหน้าเป็นโพรง เพราะคนไข้นอนอ้าปาก และพูดไม่ได้ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ไม่สามารถบอกได้ว่าเจ็บหรือเป็นแผลตรงไหน เป็นอุทาหรณ์เรื่องของการดูแลอย่างใกล้ชิด
ภาพจากอีจัน
โดยโพสต์ดังกล่าวระบุว่า
เคยเห็นแต่ในตำรา หรือ lecture เวลาอาจารย์สอน ไม่คิดว่าจะต้องมาเจอเอง สยอง 3 วินาที หนอนแมลงวันในปากคนไข้ 12 ตัว ดิ้นได้ จะลง VDO ก็เกรงใจ
หลังจากโควิด-19 ทำพิษ พักก่อนกันสักระยะ วันนี้ได้รับแจ้งจากงานเยี่ยมบ้านว่ามีคนไข้ติดเตียงเหงือกบวมมาก เป็นผู้ป่วยเพศชายอายุ 70 ปี นอนติดเตียงเกือบ 1 ปีแล้ว จำได้ว่าเคยไปเยี่ยมและสอนผู้ดูแลแปรงฟันเมื่อตอนสิงหาคม ปีก่อน วันนี้ญาติส่งรูปให้ดู เห็นในภาพบวมแปลกๆ ด้านเพดาน ใหญ่มาก คนไข้ไม่บ่นเจ็บ เพราะพูดไม่ได้ ญาติถามหมอสะดวกไปดูวันไหน เลยบอกว่าวันนี้ได้ครับ ช่วงบ่าย เดี๋ยวหมอลงไปเยี่ยมที่บ้าน
เลยเตรียมทีมจัดแจงข้าวของคิดว่าไปดูก่อนว่าทำอะไรได้บ้าง ชุดป้องกันกลัวเอาโรคไปติดคนไข้นอนติดเตียง ออกรถไปเอง ญาติมารับปากทาง เข้าไป ดูสภาพแล้วมีแผลกดทับ นอนติดเตียง ผอมแห้ง ในบ้าน มีเด็ก ลูกหลานหลายคน บอกหยุดงานโควิดกัน เข้าไปวัดไข้ ไข้สูง 39.4 ไม่แน่ใจวัดใหม่ ก็ 39.3 เลยให้ผู้ดูแลเช็ดตัว และตรวจดูช่องปาก ด้านเพดานบวมออกมามาก ฟัน 4 ซี่หน้าโยก มีแผลกดทับด้านก้น มีสายอาหารคาจมูก เจาะคอ มียาจากมหาราช มียากันชัก ที่มีผลต่อเหงือกญาติบอกพบหนอนในปากตอนแรกดูที่บ้าน ไม่เจอ จึงเช็ดทำความสะอาด ประเมินด้วยไข้ด้วยสภาพ ไม่น่าทำหัตถการตรงนี้ จึงโทรปรึกษา คุณหมอ maxilo มหาราช ว่าให้ทำอย่างไรดีเพราะเคลื่อนย้ายคนไข้ยาก จากการประเมินเช็ดตัววัดไข้ เลยไม่รู้ว่าไข้จากอะไร จึงตัดสินใจประสานห้องฉุกเฉิน ให้รถโรงพยาบาลมารับคนไข้ รพ.ประสานให้รถมูลนิธิมารับ ผมกับหมอยุ้ยและผู้ช่วยก็นั่งรอ เตรียมคนไข้ไปโรงพยาบาล
มาถึงก็เข้าห้องฉุกเฉิน วัดไข้ซ้ำ 39.4 องศา หมอให้ตรวจ cbc และพยายามหาว่าเป็นไข้จากแผลกดทับหรือในปาก พยาบาลห้องฉุกเฉินล้างแผล และส่งมาห้องฟัน เนื่องจากเรากลัวสำลัก ต้องการ suction เคสนี้พี่หมอยุ้ย ฉีดยาชาและถอนฟันก่อน พอถอนเท่านั้นแหละเห็นโพรงใหญ่ เหมือนถ้ำ ดึงออกมามีหนอน 1 ตัว หลังจากนั้นก็รื้อโพรงเจอหนอนมากมาย เนื้อที่งอกมาคือรังหนอน ค้นหาเจอ 12 ตัวเบื้องต้น vdo call กับพี่หมอผึ้ง maxilo เนื่องจากเราไม่มั่นใจว่าหนอนหมดหรือยัง จึงปรึกษา พี่ดูค่า lab ไม่ค่อยดี พี่แนะนำให้เย็บปิดก่อน แล้วส่งต่อมหาราช เขียนใบรีเฟอร์ ส่งไปด้วยหัวใจเลยจ้า
วันนี้ตัดสินใจถูกที่รีบออกไปดู เพราะถ้านานกว่านี้คนไข้คงแย่ ไม่คิดว่าชีวิตนี้จะเจอหนอนตัวเป็นๆ ในปาก สยองจนติดตา ขอบคุณ พี่ยุ้ย พี่ผึ้ง พี่ดาว ทีมงานทันตกรรม และทีมเยี่ยมบ้านที่ส่งต่อข้อมูล ดูแลกันเป็นทีม โควิดทำให้เราห่างกัน แต่ใจยังผูกพัน เป็นอุทาหรณ์สำหรับคนดูแลผู้ป่วยติดเตียง อย่าให้คนไข้นอนอ้าปาก แมลงวันจะทำรัง
ภาพจากอีจัน
ซึ่งคุณหมอบอกกับ การดูแลคนป่วยที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ หรือผู้ป่วยติดเตียง ยิ่งคนป่วยที่ให้อาหารทางสายยาง ไม่มีการขยับปาก ต้องหมั่นเช็ดทำความสะอาด อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง และหามุ้งหรือห้องที่มีการป้องกันแมลงวันให้ดี อย่าละเลยเพราะขนาดเคสนี้ดูแลดีแล้วยังเล็ดลอดสายตาไปได้
อย่าละเลยการดูแล ทำตามที่คุณหมอแนะนำนะคะ ป้องกันไว้ดีกว่าค่ะ