วันสถาปนาลูกเสือแห่งชาติ 1 กรกฎาคม ของทุกปี เป็นอีกหนึ่งวันสำคัญของลูกเสือ เนตรนารี และยุวกาชาด ทั่วประเทศ เนื่องจากเป็นจุดเริ่มต้นของกิจการลูกเสือในประเทศไทย
กิจการลูกเสือเกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษ โดยลอร์ด เบเดน เพาเวลล์ หรือโรเบิร์ต สติเฟนสัน สไมธ์ เบเดน เพาเวลล์ (บี.พี.) ได้ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2450 มีจุดประสงค์เพื่อเตรียมคนไว้เป็นทหาร และฝึกให้คนบำเพ็ญประโยชน์เพื่อสังคม
หลังจากนั้นกิจการลูกเสือก็เริ่มแพร่ขยายเข้าไปในประเทศยุโรป ที่ไม่มีพระราชบัญญัติเกณฑ์ทหาร กระทั่งแพร่ขยายเข้าไปในสหรัฐอเมริกา และได้ตั้งกองลูกเสือขึ้นเป็นประเทศที่ 2
ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ทรงเห็นว่า ลูกเสือจะช่วยให้คนไทยรู้จักรักชาติ มีมนุษยธรรม มีความเสียสละ สามัคคี และมีความกตัญญู จึงได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนากองเสือป่าขึ้น เพื่อฝึกอบรมข้าราชการพลเรือนให้เรียนรู้วิชาการด้านทหาร เพื่อเป็นกำลังสำรองเมื่อศึกสงคราม และเพื่อบำเพ็ญประโยชน์ต่อประชาชน
ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเห็นว่า กิจการเสือป่าเจริญก้าวหน้ามั่นคงดีแล้ว พระองค์จึงมีพระบรมราชโองการจัดตั้งกองลูกเสือขึ้นในวันที่ 1 กรกฎาคม ซึ่งถือเป็นประเทศที่ 3 ของโลกที่จัดตั้งกองลูกเสือขึ้น
โดยภายหลังได้มีการนำวิชาลูกเสือเข้ามาสอนในโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศ ซึ่งแบ่งประเภทของลูกเสือไทย ออกตามระดับชั้น ดังนี้
ลูกเสือสำรอง อายุตั้งแต่ 7-10 ปี เทียบเท่าชั้นเรียน ป.1-ป.4 โดยมีคติพจน์คือ ทำดีที่สุด
ลูกเสือสามัญ อายุตั้งแต่ 11-12 ปี เทียบเท่าชั้นเรียน ป.5-ป.6 โดยมีคติพจน์คือ จงเตรียมพร้อม
ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ อายุตั้งแต่ 13-15 ปี เทียบเท่าชั้นเรียน ม.1-ม.3 โดยมีคติพจน์คือ มองไกล
ลูกเสือวิสามัญ อายุตั้งแต่ 16-18 ปี เทียบชั้นเรียน ม.4-ม.6 โดยมีคติพจน์คือ บริการ
ลูกเสือชาวบ้าน อายุตั้งแต่ 15-18 ปี มีคติพจน์คือ เสียชีพอย่าเสียสัตย์
และสำหรับเนตรนารีนั้น จะมีรูปแบบประเภทเหมือนกัน แตกต่างกันเพียงชื่อเรียก
ทั้งนี้ เพื่อเป็นการระลึกถึงพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงก่อตั้งกิจการลูกเสือไทยให้พัฒนารุ่งเรืองมาจนถึงทุกวันนี้ ทางราชการจึงกำหนดให้ทุกวันที่ 1 กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติหรือ ‘วันลูกเสือ’ นั่นเอง
ทั้งนี้ เพื่อเป็นการระลึกถึงพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงก่อตั้งกิจการลูกเสือไทยให้พัฒนารุ่งเรืองมาจนถึงทุกวันนี้ ทางราชการจึงกำหนดให้ทุกวันที่ 1 กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสถาปนาคณะลูกเสือแห่งชาติหรือ ‘วันลูกเสือ’ นั่นเอง
อย่างไรก็ตาม กิจกรรมในวันลูกเสือนั้น ไม่ได้มีกำหนดตายตัวว่าจะต้องทำอย่างไร แต่โดยส่วนมากมักจะมีการประกวดเดินสวนสนามและกล่าวคำปฏิญาณตน รวมถึงกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ต่างๆ ต่อสังคม
ข้อมูลจาก: https://www.kroobannok.com , https://www.thairath.co.th , https://hilight.kapook.com