ช่วงนี้อากาศเริ่มเย็นและหลายพื้นที่ในไทยเริ่มได้สัมผัสความหนาวกันแล้ว แล้วเคยได้ยินกันไหมหน้าหนาวต้องดื่มแอลกอฮอล์แก้หนาว จะทำให้ร่างกายอบอุ่นขึ่น เป็นเรื่องจริงไหม? นักดื่มทั้งหลายหยุดก่อน ลองหันมาดูพร้อมกันสักนิด หมอมักเตือน! กินเบียร์ แก้หนาวไม่ดี เสี่ยงถึงตาย!
ดื่มหน้าหนาว เสี่ยงตายได้จริงหรอ ?
การดื่มแอลกฮอล์นั้นทำให้ร่างกายรู้สึกร้อนวูบวาบ จากการที่หลอดเลือดฝอยที่อยู่ใต้ผิวหนังเกิดการขยายตัว เหมือนว่าร่างกายอบอุ่นขึ้น แอลกอฮอล์นั้นจะเป็นตัวเร่งให้ร่างกายสูญเสียความร้อน เมื่อดื่มแอลกอฮอล์มากขึ้นเท่าไหร่ความร้อนก็จะถูกระบายออกจากร่างกายมากขึ้นไปด้วย และจะทำให้อุณหภูมิในร่างกายลดต่ำลงกว่าปกติ หรือที่เรียกว่า “ ไฮโปเทอร์เมีย (Hypothermia)” คือ ภาวะตัวเย็น โดยร่างกายเกิดการสูญเสียความร้อนอย่างรวดเร็ว จนไม่สามารถสร้างและเก็บความร้อนได้ ส่งผลกระทบต่อการทำงานของอวัยวะทุกส่วน หากเผลอนอนหลับไปปล่อยให้อุณหภูมิยังคงต่ำลงไปเรื่อย ๆ ร่างกายสัมผัสอากาศเย็นเป็นเวลานาน อาจส่งผลให้ช็อคและเสียชีวิตได้ในที่สุด
ทำความรู้จัก ไฮโปเทอร์เมีย (Hypothermia) ภาวะตัวเย็นเกิน
โดยสามารถแบ่งระดับของความรุนแรงได้เป็น 3 ระดับ
1. ภาวะตัวเย็นเกินที่ไม่รุนแรงนัก อุณหภูมิแกนกลางของร่างกายจะอยู่ที่ 32-35 องศาเซลเซียส โดยจะมีอาการสั่น อ่อนล้า อัตราการหายใจเพิ่มขึ้น หายใจหอบถี่ เวียนศีรษะ สับสนเล็กน้อย และอาจมีปัญหาเกี่ยวกับการพูดหรือสื่อสาร
2. ภาวะตัวเย็นที่มีความรุนแรงปานกลาง อุณหภูมิแกนกลางของร่างกายจะอยู่ที่ 28-32 องศาเซลเซียส โดยจะมีอาการสั่น อ่อนล้า หายใจหอบถี่ มีปัญหาในการพูดหรือสื่อสารที่รุนแรงขึ้น ตลอดจนถึงไม่สามารถทำงานง่าย ๆ ได้
3. ภาวะตัวเย็นที่มีความรุนแรงมาก อุณหภูมิแกนกลางของร่างกายจะลดต่ำลงกว่า 28 องศาเซลเซียส โดยจะหยุดสั่น แต่มีความรู้สึกสับสนมากขึ้น ความรู้สึกตัวค่อย ๆ ลดลง อ่อนล้ามาก ชีพจรไม่สม่ำเสมอ หายใจช้าและตื้น ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
ด้าน นพ.รุ่งเรือง กิจผาติ ที่ปรึกษาระดับกระทรวง และโฆษกกระทรวงสาธารณสุข เคยกล่าวถึงกรณีพบผู้เสียชีวิตจากอากาศหนาวเย็นฉับพลันว่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพราะเชื่อว่าจะทำให้ร่างกายอบอุ่น คลายหนาวและลดความปวดเมื่อย ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิด เนื่องจากฤทธิ์ของแอลกอฮอล์จะทำให้ผู้ดื่มมีความรู้สึกอบอุ่นขึ้นเพียงชั่วครู่จากการที่หลอดเลือดฝอยขยายตัว และจะเป็นช่องทางระบายความร้อนออกจากร่างกาย ยิ่งดื่มแอลกอฮอล์มาก ความร้อนก็จะถูกระบายออกจากร่างกายมากขึ้น ทำให้เกิดภาวะอุณหภูมิในร่างกายต่ำลงกว่าปกติ หรือ “ไฮโปเทอร์เมีย (hypothermia)”
“หากดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากจะกดประสาทส่วนกลางทำให้เกิดอาการง่วง ซึม หลับไปท่ามกลางอากาศหนาวเย็น และหากมีเครื่องนุ่งห่มให้ความอบอุ่นไม่เพียงพอ จะเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้สูง เนื่องจากเมื่อร่างกายสัมผัสอากาศเย็นเป็นเวลานาน เลือดจะหนืดขึ้น ส่งผลต่อการไหลเวียนไปยังอวัยวะต่างๆ ทำให้ขาดออกซิเจน หัวใจจะทำงานหนักเพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย อาจทำให้ช็อกและเสียชีวิตได้”นพ.รุ่งเรืองกล่าว
ทั้งนี้ไม่ได้จะดับฝันนักดื่มเพราะของแบบนี้คงห้ามกันได้ยาก ฉะนั้นเรามาเตรียมพร้อม ดื่มอย่างไรให้ปลอดภัยกันแทนจะดีกว่า กับ วิธีดื่มแอลกอฮอล์ ช่วงอากาศหนาวเย็น
ใส่เสื้อผ้าหนาๆ สวมถุงเท้า หรือมีผ้าห่มช่วยเพิ่มความอบอุ่นร่างกาย
ทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตก่อนดื่ม หรืออาจจะรับประทานวิตามินเสริมควบคู่ไปด้วย
หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่เย็นจัด
ไม่ควรดื่มจนเมาขาดสติ หรือควรมีคนข้างคอยดูแลคอยดูแล ไม่ควรดื่มคนเดียวเพราะจะทำให้เสี่ยงเหงาได้
หลีกเลี่ยงพื้นที่กลางแจ้งที่มีอากาศหนาวจัด ดื่มในบ้านพักป้องกันลมหนาวและเมื่อมีอาการเมาจะได้ไม่เผลอหลับกลางแจ้ง
ดังนั้นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จึงไม่ได้ช่วยแก้ความหนาวเย็นหรือให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายได้ ซึ่งความเชื่อเรื่องการดื่มแอลกอฮอล์ช่วยคลายหนาว คงต้องปรับแนวคิดกันใหม่ เพราะถ้ายังมีความเชื่อแบบผิด ๆ จะส่งผลต่อชีวิตของคุณได้ ทางที่ดีถ้าต้องสัมผัสอากาศหนาว ควรใส่เสื้อผ้าหนา ๆ ให้ความอบอุ่นต่อร่างกายด้วยการออกกำลังกายและเลือกเครื่องดื่มร้อน ๆ แทน ถ้าอดใจไม่ไหวจริงๆขอให้ดื่มแต่พอดี หนาวนี้อย่าลืมดูแลสุขภาพด้วยนะคะ ด้วยความหวังดี
ขอบคุณข้อมูล โรงพยาบาลยันฮี , สสส. , สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ , medicinenet
คลิปแนะนำอีจัน
รักสุดท้าย บั้นปลายชีวิต