ปัญหาของความเหลื่อมล้ำ ที่ทำให้เด็กขาดโอกาสในเรื่องการเรียนต่อ และเดินเข้าสู่เส้นทาง เเรงงานไร้ทักษะ นี่คือปัญหาที่ควรเเก้อย่างเร่งด่วน
อย่างเรื่องราวของน้องกร เด็กหนุ่มวัย 16 ปี เรียนจบเพียงชั้น ม.3 ที่ไม่มีเเม้เเต่โอกาสที่จะได้เรียนต่อ เพราะปัญหาของครอบครัว จึงทำให้เด็กหนุ่มต้องเดินเข้าสู่เส้นทาง เเรงงานไร้ทักษะ
โดยปัจจุบันปัญหาของการศึกษาไทยนั้น มีอยู่หลายรูปเเบบ สิ่งที่ควรเเก้ปัญหาอย่างเร่งด่วนคือปัญหาที่เด็กไม่มีโอกาสที่จะเรียนต่อ ปัญหานี้ส่วนใหญ่จะเป็นปัญหาของครอบครัวที่ไม่มีเงิน ทำให้เด็กขาดโอกาสจะได้รับการศึกษาอย่างเต็มที่
น้องกร คือเด็กที่มีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายในครอบครัว ทำให้ชีวิตวัยเรียนต้องจบลง เพราะอยากหางานทำเพื่อเพิ่มรายได้เข้าครอบครัว และ เเบ่งเบาภาระพ่อเเม่ โดยน้องกรได้เล่าว่า การที่เรียนไม่จบเเล้วออกมาทำงาน เพื่อที่จะได้เเบ่งเบาภาระให้กับคนที่บ้าน สงสารเเม่เห็นเเม่เหนื่อย เพราะเเม่ทำงานเป็นเเม่บ้าน ส่วนคุณพ่อไม่ได้ทำงานเเล้ว เพราะผ่าตัดมาร่างกายทำงานไม่ไหว หลังจากที่พ่อผ่าตัด เเม่คือเสาหลักของบ้านมาตลอด
น้องกรเล่าว่า มีการแนะแนวจากด้านครูที่ทางกรมส่งมา พอได้เรียนก็ได้ความรู้มากขึ้น พัฒนาฝีมือมากขึ้น เรียนเกี่ยวกับเรื่องช่างมาประมาณ 6 เดือนเน้นลงมือจริงมากกว่าเน้นเรียน เป็นคนเเรกที่มาฝึกที่นี่ พอฝึกจบก็ได้ทำงานต่อเลย
นายสมศักดิ์ สุวรรณสุจริต ประธานผู้ตรวจการแผ่นดินได้กล่าวว่า ปัญหาในการศึกษาต่อ เเต่ละปีจะมีครอบครัวที่ฐานะยากจน หลังจากที่เด็กจบการศึกษาภาคบังคับ จบ ม.3 เเล้วไม่ได้เรียนต่อมีจำนวนมาก กระจายทั่วจังหวัดก็เป็นหลักหมื่นกว่าคนทุกปีเเล้วมีเเนวโน้มอาจจะมากขึ้น
เมื่อจบ ม.3 เด็กกลุ่มนี้ผู้ปกครองก็จะเร่งไปทำงาน เพื่อหารายได้ช่วยครอบครัวอีกเเรง ในลักษณะนี้เป็นการเข้าสู่ตลาดเเรงงานในฐานะเเรงงานไร้ฝีมือ หรือ การที่ไม่มีทักษะด้านอาชีพจะทำงานในลักษณะที่ไม่ต้องใช้ทักษะฝีมือเเรงงาน ไปเป็นกรรมกรก่อสร้าง หรือไปเป็นเด็กเสิร์ฟตามร้านอาหาร ผลที่ตามมาคือค่าจ้างจะได้เพียงเเค่เเรงงานขั้นต่ำ วันละ 300 บาท เพราะเป็นเเรงงานไร้ฝีมือ คือใช้เเค่เฉพาะเเรงเท่านั้น
เด็กที่เรียนไม่จบการศึกษาก่อนกำหนด เป็นกลุ่มเด็กที่ถูกมองข้ามมาโดยตลอดในอดีตที่ผ่านมา เพราะว่าในมิติของคุณครูที่สอนเด็กจนจบชั้น ม.3 ถือว่าทำหน้าที่สำเร็จเเล้ว เด็กจะไปไหนต่อก็เป็นเรื่องของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมารับช่วงต่อ พอเด็กทำงานรายได้ก็จะน้อย ไม่พอเลี้ยงชีพ ไม่พอเลี้ยงครอบครัว ยิ่งมีครอบครัวก็ไม่พอเลี้ยงครอบครัวได้ ทำให้เครียดอาจจะหันมาพึ่งยาเสพติดได้
ถ้าให้เวลากับเด็กกลุ่มนี้ 4-6 เดือน มาฝึกอาชีพก่อนเเล้วค่อนทำงาน คุณภาพชีวิตเขาจะเปลี่ยน เพราะหลัง 4-6 เดือน ผ่านการอบรมจะเข้าสู่ตลาดเเรงงานในฐานะเเรงงานที่มีฝีมือ เข้าไปอย่างมีศักดิ์ศรี เท่ากับว่าลดปัญหาสังคม ลดความเหลื่อมล้ำ ในการเข้าถึงอาชีพสุจริตที่มั่นคง สิ่งที่ตามมาอีกคือ ค่าจ้างที่จะสูงกว่าเเรงงานขั้นต่ำ
ผู้ตรวจการเเผ่นดิน เปรียบเสมือนเเสงสว่างนำทางของเด็กกลุ่มนี้ โดยจัดตั้งโครงการเพิ่มทักษะด้านอาชีพให้กับเด็กที่ไม่ได้เรียนต่อ หลังจบ ม.3 โครงการนี้จะเป็นการบูรณาการความร่วมมือ ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในเเต่ละจังหวัด ทั้ง 76 จังหวัด ช่วยดูเเลเด็กกลุ่มเป้าหมายกลุ่มนี้ ตั้งเเต่ต้นน้ำ กลางน้ำ เเละปลายน้ำ สำนักงานจัดหางานจังหวัดจะร่วมกับหอการค้าจังหวัดไปสำรวจตำเเหน่งงานว่าง ทันทีที่เด็กจบจะมีงานทำทันที
ที่สำคัญ น้องๆที่ไม่ได้เรียนต่อกลุ่มนี้ จะมีรายได้เลี้ยงดูจนเอง เเบ่งเบาภาระครอบครัว รวมถึงสร้างอนาคตที่ดีได้ให้กับตัวเอง