ถึงแม้ว่างาน พิธีไว้อาลัย ของ นักแสดง สาว แตงโม นิดา จะสิ้นสุดลงไปแล้ว แต่หลายคน ยังคงคาใจกับ สาเหตุการเสียชีวิต ทำให้คุณ แม่แตงโม หรือ แม่ภนิดา ทำการอายัดศพ ของลูกสาว เพื่อประสานให้สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ กระทรวงยุติธรรม ผ่าชันสูตรรอบ 2
ทั้งนี้ ว่าที่ร้อยตรีธนกฤต จิตรอารีย์รัตน์ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม มาพร้อม นายแพทย์ศราวุฒิ สุจริตธรรม ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านนิติเวช และโฆษกสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ คุณหมอคนแรกที่พบศพ จะมาตอบทุกประเด็น ทั้งเรื่องบาดแผลบริเวณศีรษะ และเรื่อง ฟันหัก ว่ามีจริงหรือไม่ แล้วทำไมคุณแม่ถึงตัดสินใจ ผ่าพิสูจน์รอบสอง ในรายการ โหนกระแส
ทนายคุณแม่ต้องการให้ท่านทำอะไรบ้าง?
ธนกฤต : จากที่ได้พูดคุยกัน เราต้องแยกเรื่องกระทรวงยุติธรรมที่สามารถดำเนินการได้ มี 3 ส่วนหลักใหญ่ๆ เรื่องแรกเรื่อง เงินเยียวยา โดยกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ ซึ่งประเด็นดังกล่าวเราได้ดำเนินการตั้งแต่ช่วงแรกในการ เสียชีวิต ของน้องแล้ว คุณแม่น้อง แตงโม ก็ได้มาร้องตรงนี้เรียบร้อยแล้ว เราก็อยู่ในระหว่างขั้นตอนพิจารณาเรื่อง เงินเยียวยา ที่จะเกิดขึ้น นี่คือขั้นตอนที่หนึ่ง ประเด็นที่สองที่เข้ามายื่นล่าสุดคือ สาเหตุการเสียชีวิต ของน้อง อยากให้มีการผ่าพิสูจน์ทราบอีกครั้งในส่วนสถาบันนิติวิทยาศาสตร์เรา
กรณี แตงโม เป็นกรณีที่สังคมให้ความสนใจอย่างมาก และไม่มั่นใจเรื่องราวที่จะเกิดขึ้นต่อไป จะมีโอกาสผลักดันไปดีเอสไอไหม?
ธนกฤต : กระบวนการที่สาม นั่นหมายความว่าหากมีความประสงค์จะให้กรมสอบสวนคดีพิเศษเข้ามาช่วยร่วมในการสืบสวนสอบสวนด้วยก็กระทำได้ แต่เวลานี้ งานเจ้าหน้าที่ตำรวจกำลังทำงานอยู่ เราจะไปก้าวล่วงในการสืบสวนสอบสวนตรงนี้ยังทำไม่ได้ แต่เวลานี้ตามที่มีการยื่นหนังสือถึงเราเมื่อช่วงเช้านี้ก็ให้เจ้าหน้าที่ลงเลขเรื่องการรับเรื่องที่คุณแม่ยื่นไว้เมื่อวานนี้ และได้ส่งเรื่องกราบเรียนท่าน สมศักดิ์ เทพสุทิน ท่านมีการสั่งการให้ทุกส่วนที่เกี่ยวข้อง และผมเป็นประธานคณะทำงานเรื่องนี้ ในการคอยดูเรื่องคดีความทั้งปวงด้วย กระทรวงยุติธรรมจะมีขั้นตอนส่งหนังสือถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
แสดงว่ากระทรวงยุติธรรมจะเข้าไปช่วยตรวจดูด้วยเหรอ?
ธนกฤต : ไม่ครับ ในการร้องขอที่ญาติมีการร้องขอมา ในเรื่องการ ผ่าพิสูจน์ศพ อีกเรื่องหนึ่งคือภาพถ่ายสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ของกรมตำรวจ เพื่อเอามาประกอบ ในการใช้ผ่าศพ เราก็เอามาดู แต่เรื่องการตั้งคณะกรรมการในการ ผ่าพิสูจน์ศพ เราได้หารือกับผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์แล้ว เราก็คงใช้หน่วยงานที่มีความชำนาญ เช่น โรงพยาบาลจุฬาฯ, โรงพยาบาลรามาฯ, ธรรมศาสตร์ สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ เมื่อคืนนี้ก็ได้ประสานพูดคุยกับคุณ หมอพรทิพย์ ท่านก็กรุณาจะลงมาเป็นผู้ร่วมสังเกตการณ์ด้วย
เข้ามาในฐานะอะไร?
ธนกฤต : เข้ามาในฐานะผู้ร่วมสังเกตการณ์ กระบวนการ ผ่าพิสูจน์ จะเป็นหน้าที่ของคุณหมอที่เกี่ยวข้อง เพราะตรงนี้เป็นเงื่อนไขทางกฎหมายด้วยที่จะอนุญาตให้ใครที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้ทำบ้าง คุณหมอก็ตอบรับเข้ามาร่วมสังเกตการณ์ในครั้งนี้
อาจารย์เป็นหนึ่งในคนที่ได้เห็นศพคุณ แตงโม ตั้งแต่วันแรก?
นายแพทย์ศราวุฒิ : ตั้งแต่แรกที่ได้ข่าวก่อน ช่วงวันพฤหัสบดีที่มีข่าวคุณ แตงโม นั่งเรือแล้วหายไป ตอนนั้นเห็นข่าวแล้วคิดว่าจะหาคุณ แตงโม เจอหรือเปล่า จนดูแล้วว่าอาจเกิดเหตุ เสียชีวิต ได้ แล้วผมก็เป็นเวรแพทย์ชันสูตรวันเสาร์และอาทิตย์พอดี วันที่พบศพลอยขึ้นมาเป็นช่วงวันเสาร์ ช่วงบ่าย เป็นเวรผม พนักงานสอบสวนจังหวัดนนทบุรีก็ได้ตามให้ผมไปตรวจที่เกิดเหตุ
สภาพศพคุณ แตงโม ที่เขาลือกันว่ามี ฟันหัก ข้อเท็จจริงคืออย่างไร?
นายแพทย์ศราวุฒิ : อย่างที่เห็นกันเป็นที่สนใจของสื่อมวลชนจำนวนมาก แต่ทีมกู้ชีพก็ทำงานได้ค่อนข้างดี มีการกั้นเพื่อไม่ให้รูปถ่ายหลุดออกไป ทางผมกับพนักงานสอบสวน ก็ได้ไปจุดตำแหน่งที่นำศพขึ้นมา คือท่าน้ำพิบูลสงคราม สภาพศพเบื้องต้นมีการนำขึ้นมาที่ริมท่าน้ำ เบื้องต้นคว่ำหน้า จากนั้นเห็นแล้วว่านับระยะเวลาที่ตกน้ำเกือบ 2 วัน มีการเปลี่ยนแปลงหลังการตายค่อนข้างมาก พอพลิกศพกลับมา ก็ต้องเรียนว่าบริเวณใบหน้าไม่สามารถบอกได้แล้วว่าเป็นคุณ แตงโม เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อต่างๆ ของใบหน้า ไม่เหลือสภาพเดิม ทำให้วิธีในการระบุว่าเป็นคุณ แตงโม จะมีญาติในที่เกิดเหตุด้วยและคนที่เกี่ยวข้อง เป็นการวินิจฉัยจากอุปกรณ์เครื่องแต่งกาย ที่ใส่บอดี้สูททำให้ทราบว่าเป็นคุณ แตงโม ส่วนบริเวณใบหน้าเบื้องต้นเรามีการตรวจสอบดู ทั้งการบาดเจ็บของลูกตาในที่เกิดเหตุ ทางช่องปาก ทั้งหมดทั้งปวงเป็นการตรวจเบื้องต้น เนื่องจากช่องปากมีการเปลี่ยนสภาพ มีการบวม ทำให้เห็นฟันแค่บางซี่ ซึ่งเป็นฟันชุดหน้า ข้างในไม่เห็นต้องไปตรวจเพิ่มเติม
ฟันอยู่ครบไหม?
นายแพทย์ศราวุฒิ : เท่าที่ดูฟันคู่หน้า เท่าที่เห็นยังไม่มีการหัก แต่ฟันชุดที่เหลือหักหรือไม่ ต้องมีการตรวจเพิ่มเติม
เพราะตอนนั้นอาจารย์ไม่ใช่คนผ่าพิสูจน์ ดูแค่เบื้องต้นเห็นแค่ฟันด้านหน้าที่ยังมี แต่ด้านในยังไม่เห็น แล้วบาดแผลที่ต้นขา หลายสถาบันยืนยันว่าเป็นบาดแผลที่เกิดก่อนคุณ แตงโม เสียชีวิต ความหมายคำนี้คืออะไร?
นายแพทย์ศราวุฒิ : ถ้าตามข่าวที่ออกมา มีการตรวจพบเซลล์เม็ดเลือดแทรกอยู่ในเนื้อเยื่อที่ตัดไปตรวจ ซึ่งถ้า เสียชีวิต ก่อน หรือ เสียชีวิต ได้ไม่นาน ก็อาจมีเลือดแทรกอยู่ได้ การตรวจพบตรงนี้เราก็ต้องไล่ดูว่าเกิดขึ้นในช่วงเวลาไหนได้บ้าง ต้องไปไล่ตั้งแต่เกิดขึ้นบนเรือได้หรือไม่ เกิดขึ้นระหว่าง ตกเรือ ได้หรือไม่ หรือเกิดขึ้นในช่วงเวลาในนั้น
ถ้าเกิดขึ้นบนเรือก็พิสูจน์ได้ว่ามีเลือดกระเซ็นออกไปหรือเปล่า?
นายแพทย์ศราวุฒิ : ใช่ครับ ข้อมูลทุกอย่างต้องเอามาตรวจ และเอามาเทียบว่าเข้าได้หรือไม่กับสิ่งที่เราตั้งสมมติฐานไว้เบื้องต้น
ร่องรอยบาดแผลจุดนั้น กรณีโดนเรือหรืออะไรก็ตามแต่ มีโอกาสไหมที่คุณ แตงโม จมลงสู่พื้นน้ำเลย ไม่สามารถตะกายขึ้นมาบนพื้นน้ำ?
นายแพทย์ศราวุฒิ : ถ้าหากมีการบาดเจ็บ ถ้า ณ ตำแหน่งนั้นตอน ตกเรือ ก็ต้องบอกว่ามีการตัดเข้าค่อนข้างลึก จะโดนพวกกล้ามเนื้อต่างๆ โอกาสช่วยเหลือตัวเองก็ค่อนข้างยาก เพราะขาจะไม่สามารถออกแรงได้มาก แม่น้ำเจ้าพระยาไม่ใช่น้ำนิ่ง แค่ผมอยู่ในสภาพปกติตกไปก็อาจไม่รอด แต่ถ้าบาดเจ็บก่อนตก ก็ต้องบอกเลยว่ายากในการช่วยเหลือตัวเองขึ้นมา
ครั้งแรกอาจารย์ไม่ได้ตรวจ เพราะเป็นสถาบันนิติเวชโรงพยาบาลตำรวจ แต่ครั้งที่สองพอยื่นมากระทรวงยุติธรรม ต้องยื่นมาทางนี้เลย?
ธนกฤต : พอครั้งที่สอง ต้องดูส่วนงานกฎหมายก่อน ดูเรื่องเอกสาร หนังสือที่มาส่งถูกต้องหรือไม่ ต้องเช็กกระบวนการตรงนี้ก่อน แต่พอไปถึงแล้ว หนังสือขั้นตอนจะสั่งไปสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ว่าญาติเองมีความประสงค์เรื่องอะไรบ้างในการให้ตรวจพิสูจน์ ทีนี้จะย้อนแล้วจากข้างหลังไปข้างหน้า ดูเรื่องเวลาศพไปถึงสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ เรียนไปแล้วว่ามีใครบ้าง รวมไปถึงญาติน้อง แตงโม ด้วยก็ได้ว่าหากมีความประสงค์จะเข้าไปสังเกตการณ์ แต่ไม่ใช่ว่าจะเข้าได้ทุกคน
ตำรวจต้องการชี้แจง นิติเวชต้องการบอกว่ามีเหตุอะไรบ้าง ถ้าหากวันนี้คุณแม่พอใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น ผลออกมาเคลียร์ ทนายสองคนเคลียร์ เราต้องผ่าต่อไหม?
ธนกฤต : เรายึดถึงหนังสือที่ทำหนังสือถึงผม แล้วขอให้กระทรวงดำเนินการ แต่ขั้นตอนตรงนี้เร็วหรือช้า เราให้พนักงานสอบสวนทำหนังสือถึงเราเรื่องการส่งตัวศพให้สถาบันนิติวิทยาศาสตร์เพื่อผ่าพิสูจน์กันต่อไป แต่ถ้าคุณแม่แจ้งมาว่าไม่ประสงค์ดำเนินการต่อ เราก็จะหยุดเลยครับ
เมื่อไร?
ธนกฤต : กระบวนการเราเดินหน้าแล้ว ตอนนี้ในส่วนภายในก็ทำเรื่องรอแล้ว พอถึงจะได้ดำเนินการ เรื่องนี้ปล่อยนานไม่ได้ จำเป็นต้องลงมาช่วยดูด้วยเพื่อให้เกิดความคล่องตัวในการทำงานด้วย เมื่อมีกระบวนการนี้แล้ว ถ้าส่งศพมาที่เรา ก็เป็นหน้าที่สถาบันนิติวิทยาศาสตร์รับศพไปดำเนินการ
ครั้งแรกที่กู้ศพคุณ แตงโม อาจารย์ลงพื้นที่ไปดูตรงนั้น แต่ไม่ได้ผ่า เพียงแต่เห็นหลายๆ จุด ก่อนอื่นขอถามนิดหนึ่ง มีประเด็นถกเถียงเรื่องบาดแผลบนศีรษะ ได้เห็นอะไรไหม?
นายแพทย์ศราวุฒิ : สภาพศพใบหน้าคุณ แตงโม มีการเปลี่ยนแปลงหลังการตาย ลูกตาคุณ แตงโม เปลือกตาไม่เท่ากันเล็กน้อยก่อน ผมทำการตรวจโดยการเปิดดูเปลือกตาทั้งสองข้างว่ามีเลือดในเยื่อบุตาขาวหรือไม่ เบื้องต้นยังไม่เห็นอะไรชัดเจน ในช่องปากฟันสองซี่หน้าเท่าที่เห็นยังไม่หัก แต่ตอนนี้มีการตั้งประเด็นมาว่าสิ่งที่ตรวจพบมีการบาดเจ็บหรือเปล่า มีการกระทบกระแทกอะไรหรือเปล่า ต้องนำไปเข้าสู่กรรมการในการผ่าครั้งที่สอง เพื่อทำการตรวจให้ลึกขึ้น อาจต้องส่งชิ้นเนื้อตรวจเพิ่มหรือเปล่า อาจต้องทำเอ็กซเรย์ หรือซีทีสแกน เพื่อดูการบาดเจ็บเพิ่มเติมหรือเปล่า เพื่อนำข้อมูลทั้งหมดมาประมวลว่ามีการบาดเจ็บจริงหรือไม่
การผ่าครั้งที่สอง จะเริ่มจากอะไร ต้องตรวจดูอะไรที่เขาสงสัย?
นายแพทย์ศราวุฒิ : กระบวนการผ่าครั้งที่สอง ศพมาถึงเรามีการตั้งคณะกรรมการก่อน ไม่ว่าจะแพทย์สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ หรือแพทย์จากที่อื่นภายนอก ขั้นต้นต้องดูรูปถ่ายจากการผ่า จากสถาบันนิติวิทยาหรือการขอข้อมูลว่าเบื้องต้นสถาบันนิติวิทยาได้ผ่าอะไรไปแล้วบ้าง เราจึงวางแผนว่าจะทำอะไรต่อไปในครั้งที่สอง และนำประเด็นที่ท่านเลขาฯ เรียนว่าทางญาติต้องการทราบประเด็นอะไรบ้าง การบาดเจ็บตรงไหน เพื่อที่กรรมการได้เจาะดูว่ามีการบาดเจ็บตรงนั้นจริงหรือไม่ ส่งตรวจอะไรเพิ่มอีกหรือไม่ นี่คือรูปแบบคณะกรรมการ
กรรมการกี่คนในการตรวจสอบ?
นายแพทย์ศราวุฒิ : เบื้องต้นที่ยังไม่เป็นลายลักษณ์อักษร จะมีแพทย์สถาบันนิติวิทยาศาสตร์อย่างน้อย 3 ท่าน กรรมการจากโรงเรียนแพทย์ ไม่ว่าจะเป็นรามาธิบดี, จุฬา, ธรรมศาสตร์ รวมถึงขอคุณหญิงอาจารย์พรทิพย์ให้เข้ามาสังเกตการณ์เพิ่มเติม หลานท่านไม่ใช่กรรมการ แต่มาอยู่ร่วมสังเกตการณ์
จะเริ่มเมื่อไร?
ธนกฤต : คุณ หมอพรทิพย์ ท่านตอบรับแล้ว
พูดคุยกับ แพทย์หญิง คุณหญิงพรทิพย์ โรจนสุนันท์ อดีตผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ กมธ.สิทธิมนุษยชน วุฒิสภา คุณหญิงจะเข้าไปร่วมสังเกตการณ์ด้วย?
คุณหญิงพรทิพย์ : มันขึ้นอยู่กับเงื่อนไข ตอนนี้ทำงานสองบทบาท กรรมาธิการจะส่งให้ไปช่วยเวลาเขาตรวจสอบพยานหลักฐานเข้ามา ส่วนอีกด้านก็แล้วแต่สถาบันนิติวิทยาศาสตร์จะให้ร่วมอย่างไรค่ะ
วันนี้ฝั่งคุณแม่ กับทนาย จะไปนิติเวชโรงพยาบาลตำรวจก่อน ทีนี้ผลออกมา เห็นคุณแม่บอกว่าจะให้คุณหญิงดูตรงนี้ด้วย?
คุณหญิงพรทิพย์ : ถูกค่ะ วันนี้เป็นการไปยื่นเรื่อง เพราะเดิมเขาไม่ได้บอกจะแถลงข่าว ถ้ายื่นเรื่องแล้วเขาโอเคให้ดู ก็นัดเช้าวันพุธ แต่เผอิญติดภารกิจ ถ้าเช้าวันพุธจะเข้าไปพร้อมกับทนายและญาติ เข้าไปเพื่อช่วยดู มีข้อสงสัยอะไรจะถามให้หมด แต่หากมีประเด็นที่ตอบไม่ได้หรือไม่ได้รับความร่วมมือ ถึงจะเป็นการตรวจครั้งที่สองค่ะ
วันนี้มีการเลื่อนหรือเปล่า?
คุณหญิงพรทิพย์ : ไม่เลื่อนค่ะ ปกติไม่เคยเห็นติดต่อแล้วให้ดูเลย ก็สามารถเลือกได้สิคะ ไปติดต่อแล้วนัดวันกัน วันพุธถึงจะเข้าไป
ฟันหัก มี บาดแผลที่ศีรษะ ?
คุณหญิงพรทิพย์ : ใช่ค่ะ แล้วก็เรื่องลิ้น คำถามสำคัญคือแผลที่ต้นขาว่าน่าจะเป็นอย่างไร ในทางนิติเวชไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ที่จะบอกว่าเป็นใบพัด ถ้าพนักงานสอบสวนเลือกฟังคนให้ความเห็นว่าเป็นใบพัด อันนี้น่าห่วงนะคะ ต้องพิสูจน์ให้จบก่อนค่ะ
ถ้ามีการ ผ่ารอบสอง อาจารย์จะเป็นหนึ่งในคนที่ไปอยู่ตรงนั้นด้วย?
คุณหมอพรทิพย์ : ถ้าเขาอนุญาตก็ไปได้อยู่แล้วค่ะ
ประสานไปเรียบร้อย?
ธนกฤต : เมื่อวานได้ไลน์ไปตอนดึก และท่านก็ตอบมา เราไม่ได้ไปเชิญท่านเอง ทางทนายความเขามีความประสงค์ให้คุณหญิงหมอมาด้วย ผมก็บอกว่าเดี๋ยวประสานเรียนเชิญท่านมาด้วย ท่านก็ไม่ได้ติดขัดอะไร
กรอบเวลา 30 วัน นานไปไหม?
ธนกฤต : เป็นการให้กรอบกว้างๆ บางทีอาจ 60 วันก็ได้ แต่บางศพเราเร่งทำ สัปดาห์หนึ่งก็จบได้ สองสัปดาห์ก็จบได้ เราจะร่นมาให้เร็วที่สุด คงให้เจ้าหน้าที่เร่งทำให้เร็ว อาจใช้เวลาสัก 2 สัปดาห์ก็น่าจะมีคำตอบ ตอนนี้อยู่ขั้นตอนที่ตำรวจต้องทำขั้นตอนส่งมา ถ้าไม่ส่งมาจะนับหนึ่งไม่ได้ แต่โดยขั้นตอนการวางแผน เราเตรียมไว้หมดแล้ว
การ ผ่ารอบสอง จะดูยุ่งยากกว่ารอบแรก?
นายแพทย์ศราวุฒิ : การผ่าครั้งที่สอง เราจะใช้ข้อมูลทั้งหมด ไม่ว่าข้อมูลรูปถ่ายจากที่เกิดเหตุ หรือนิติวิทยาศาสตร์เอง จะมีการประสานขั้นตอนกับโรงพยาบาลนิติเวชตำรวจ ว่าทำอะไรไปแล้วบ้าง ตรงไหนตัดตรวจแล้วบ้าง เป็นการประสานเอาข้อมูลเพื่อประมวลนำมาการพิสูจน์ในประเด็นต่างๆ ที่ญาติร้องขอมา คือผ่าครั้งที่สอง ทุกอย่างจะถูกเอามาประมวลด้วยกัน ความยากของมันคือข้อมูลส่วนใดส่วนหนึ่งหายไป ความยากครั้งที่สองก็ต่อเมื่อไม่มีข้อมูลที่เกิดเหตุ ไม่มีข้อมูลว่าการผ่าครั้งแรกทำอะไรไปแล้วบ้าง แต่ถ้าทุกอย่างเอามากองอยู่บนโต๊ะเดียวกัน กางออกทั้งหมด ความยากจะลดลง
มุมคุณแม่ร้องฝั่งกระทรวงยุติธรรม ส่วนหนึ่งเขาไม่เชื่อมุมตำรวจหรืออย่างไร?
ธนกฤต : ไม่ได้มีประเด็นเรื่องไม่เชื่อ เท่าที่พูดคุยกับทนาย ที่มาให้เราตรวจในครั้งที่สอง อาจมีเรื่องสังคมที่สงสัยและถามกันด้วยส่วนหนึ่ง แล้วก็ทางคุณแม่เองมีประเด็นสงสัยอีกหลายประเด็น ที่คุณแม่ยังไม่ได้รับการชี้แจง เช่นมีร่องรอยที่หน้าอก ฟัน หรือศีรษะ หรือบาดแผลที่เป็นบาดแผลใหญ่ ทำให้คุณแม่เองไม่สบายใจ เลยหารือกับทนายความ ทนายความเลยบอกว่าควรให้สถาบันนิติวิทยาศาสตร์เข้ามาร่วมด้วย จึงได้ยื่นเรื่องมาเฉพาะเกี่ยวข้องกับการผ่าพิสูจน์ศพ เลยเป็นที่มาของการรับเรื่องนี้