น่ากลัว! ปั่นจักรยานล้มมีแผลถลอกนิดเดียว แต่ทำไตอักเสบเฉียบพลัน

“หมอมนูญ” ยกเคสผู้ป่วยปั่นจักรยานล้มมีแผลถลอกนิดเดียว แต่ทำไตอักเสบเฉียบพลัน

เรื่องสุขภาพละเลยไม่ได้จริงๆ

ล่าสุด นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ หรือหมอมนูญ ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ โพสต์ข้อความผ่านเพจเฟซบุ๊ก “หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC” ยกเคสผู้ป่วยชายอายุ 47 ปี ปกติแข็งแรงดี ไม่มีโรคประจำตัว วันที่ 25 ตุลาคม 2566 ปั่นจักรยานล้ม มีแผลเลือดออกที่หัวเข่าและข้อศอกด้านซ้าย ต่อมาแผลมีการติดเชื้อ และทำเกิดไตวายเฉียบพลัน

นพ.มนูญ ระบุว่า วันที่ 30 ตุลาคม 2566 เจาะเลือดค่าไต creatinine Cr 0.78 การทำงานของไตปกติ 100%

วันที่ 16 พฤศจิกายน มีอาการปวดศีรษะ ขาบวม อาเจียน ปัสสาวะออกน้อย น้ำหนักเพิ่มขึ้น 4 กิโลกรัม ความดันโลหิตสูง 190/105 แผลที่ข้อศอกและหัวเข่าข้างซ้ายดีขึ้นตกสะเก็ดแล้ว ทำอัลตราซาวด์ไตขนาดปกติ ตรวจปัสสาวะมีโปรตีน 3+ เลือด 2+ เม็ดเลือดแดง 20-30 cells/HPF 

เจาะเลือด BUN 62, Cr 2.38 การทำงานของไตลดลงเหลือ 33 %, Uric acid 13.6 สูง Anti-DNase B 2,560 (ค่าปกติ 0-200) ASO 122.6 (ค่าปกติ <200) ผลเลือด Anti-DNase B ให้ผลบวก และ ASO ให้ผลลบ บ่งชี้มีการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัสที่ผิวหนังไม่ใช่ลำคอ C3 0.47 (ค่าปกติ 0.9-1. C3 ต่ำบ่งชี้มีการกระตุ้นระบบคอมพลีเมนต์ (complement system) ภูมิคุ้มกันโรคที่เกิดขึ้นต่อเชื้อ สเตรปโตคอคคัสไปมีปฏิกิริยาต่อไต ทำให้ไตเกิดการอักเสบ

สรุป: ผู้ป่วยเป็นโรคไตอักเสบเฉียบพลันสาเหตุจากการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัส (Acute post streptococcal glomerulonephritis) ที่ผิวหนังบริเวณข้อศอกและหัวเข่า การติดเชื้อที่ผิวหนังเกิดขึ้นก่อนไตอักเสบประมาณ 3 สัปดาห์

10 วันต่อมาหลังจากไตอักเสบ วันที่ 26 พฤศจิกายน ผู้ป่วยดีขึ้นมาก ไม่ปวดหัว ความดันดีขึ้นหลังได้ยาลดความดัน ปัสสาวะออกดีขึ้น บวมยุบลง เจาะเลือดค่าไตดีขึ้น BUN 23, Cr 1.23 การทำงานของไตเพิ่มขึ้นเป็น 73 % Uric acid ลดลงเหลือ 9.8โรคไตอักเสบเฉียบพลันหลังการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัสส่วนใหญ่จะหายเองได้ภายใน 2-4 สัปดาห์

ไตอักเสบเฉียบพลันหลังการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัสส่วนใหญ่พบในเด็ก เกิดขึ้นหลังการติดเชื้อ group A beta hemolytic streptococcus ชนิดที่เป็น nephritogenic strain ในลำคอและผิวหนัง โรคนี้พบน้อยมากในผู้ใหญ่ที่อายุมากกว่า 18 ปี พบน้อยกว่า 1 ในแสน

ย้ำ! สุขภาพสำคัญ อย่าคิดแค่ว่าเป็นแผลนิดเดียวนะคะ เพราะอาจเป็นอันตรายกว่าที่คิด เมื่อมีแผลรีบทำความสะอาดแผลและคอยสังเกตอาการตัวเองนะคะ