1 เม.ย. ของทุกปี เป็นอีกหนึ่งวัน ที่สำคัญของประวัติศาสตร์ชาติไทย ที่ลูกหลานไทย ควรระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือรัชกาลที่ 5 ได้ทำไว้
อย่างที่รู้กันดีว่า ประเทศไทยมีการใช้ทาสมาเป็นเวลานาน ในการที่จะทำกิจการต่างๆ ในบ้านเจ้านายชั้นผู้ใหญ่ที่สูงศักดิ์ เนื่องจากในรัชกาลที่ 3 นั้น ไทยมีทาสมาก เป็นจำนวนกว่าหนึ่งในสาม ของพลเมืองในประเทศ เนื่องมาจากพ่อแม่เป็นทาส ลูกที่เกิดจากพ่อแม่ที่เป็นทาส ก็ต้องตกเป็นทาสต่อไปไม่จบสิ้น
จนเมื่อ วันที่ 1 เม.ย. 2448 วันที่ฟ้าเปิด พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.5) ได้ออกพระราชบัญญัติเลิกทาสที่แท้จริงขึ้น เรียกว่า พระราชบัญญัติทาส ร.ศ.124 พระองค์ทรงใช้ความวิริยะอุตสาหะ ที่จะทำให้ทาส หมดไป ด้วยทรงพระราชดำริกับเสนาบดี และข้าราชการเกี่ยวกับเรื่องทาส พระองค์ทรงคิดหาวิธีปลดปล่อย ทาส ให้ได้รับความเป็นไท ด้วยวิธีการละมุนละม่อม ทำตามลำดับขั้นตอน ข้าทาสและไพร่ ในสมัยรัชกาลที่ 5 จึงหลุดพ้นจากระบบดั้งเดิม ยุติระบบทาสในไทย โดยไม่มีการเสียเลือดเนื้อ และได้กลายเป็นราษฎรสยาม มีโอกาสประกอบอาชีพหลากหลาย นับแต่นั้นมา ไทยจึงเป็น ‘ไท’ จนถึงทุกวันนี้ ส่วนทาสประเภทอื่นที่ไม่ใช่ทาสในเรือนเบี้ย ทรงให้ลดค่าตัวเดือนละ 4 บาท นับตั้งแต่เดือนเมษายน พ.ศ. 2448 เป็นต้นไป นอกจากนี้ ยังมีบทบัญญัติป้องกันไม่ให้คนที่เป็นไทยแล้ว กลับไปเป็นทาสอีก และเมื่อทาสจะเปลี่ยนเจ้าเงินใหม่ ห้ามไม่ให้ขึ้นค่าตัว
ขอน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ ที่พระองค์ทรงทำไว้ เพื่อลูกหลานไทย ได้เป็น ไท ในทุกวันนี้