‘กรมราชทัณฑ์’ ออกประกาศใช้กฎระเบียบของกรมราชทัณฑ์ ว่าด้วยการดำเนินการสำหรับการคุมขังในสถานที่คุมขัง พ.ศ.2566 ซึ่งมีสาระสำคัญเรื่อง ‘การกำหนดสถานที่คุมขังอื่นที่มิใช่เรือนจำ’ ทำให้หลายคนอดที่จะสงสัยไม่ได้ว่า กฎระเบียบนี้เชื่อมโยงกับ นายทักษิณ ชินวัตร ที่กำลังถูกควบคุมตัวอยู่ที่โรงพยาบาลตำรวจหรือไม่
ทั้งนี้ นายสหการณ์ เพ็ชรนรินทร์ รองปลัดกระทรวงยุติธรรม รักษาราชการแทน อธิบดีกรมราชทัณฑ์ ได้ลงนามในคำสั่ง เมื่อวันที่ 8 ธ.ค.66 เรื่องระเบียบกรมราชทัณฑ์ ว่าด้วยการดำเนินการดำเนินการสำหรับการคุมขังในสถานที่คุมขัง พ.ศ.2566 และส่งถึงผู้ว่าราชการทุกจังหวัด
สำหรับระเบียบสาระสำคัญคือ “การกำหนดสถานที่คุมขังนอกจากเรือนจำ” นี้มีจุดประสงค์เพื่อการจัดการและการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่เรือนจำ และเจ้าพนักงานอย่างมีมาตรฐานเดียวกัน รวมถึงการปฏิบัติตัวของผู้ต้องขังและสิ่งจำเป็นอื่นๆ เกี่ยวกับสถานที่คุมขัง ตามที่ระบุไว้ในมาตรา 33 ของพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ราชทัณฑ์ พ.ศ.2560 ซึ่งดำเนินการตามอำนาจที่ได้รับจากมาตรา 34 ของ พ.ร.บ.ราชทัณฑ์ พ.ศ.2560
กรณีนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงสถานที่ควบคุมตัวผู้ต้องขัง จากการอยู่ในเรือนจำเป็นการควบคุมตัวในสถานที่อื่น แต่ไม่ได้หมายความว่าปล่อยให้เป็นอิสระ การควบคุมตัวนอกเรือนจำมีหลักเกณฑ์ 4 ประการ ดังนี้
1.การแยกประเภทการคุมขัง โดยพิจารณาว่าผู้ต้องขังไม่เป็นความเสี่ยง และมีสถานที่ที่เหมาะสมสำหรับการคุมขัง
2.เมื่อผู้ต้องขังอยู่นอกเรือนจำ พวกเขาต้องสามารถพัฒนาตัวเองและศึกษาหาอาชีพได้ เช่นเดียวกับในเรือนจำที่มีการฝึกอบรมและเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
3.ผู้ต้องขังที่ป่วยจะถูกคุมขังในสถานพยาบาลที่มีการรองรับการพักรักษาตัวเป็นเวลานาน
4.มีการเตรียมความพร้อมก่อนการปล่อยตัว
ส่วนสถานที่คุมขัง ระเบียบที่กำหนดมีลักษณะดังนี้
1.กรณีของอสังหาริมทรัพย์ จำเป็นต้องมีทะเบียนบ้านและเลขประจำบ้านตามที่กฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎรกำหนดไว้
2.สำหรับอาคารหรือสิ่งปลูกสร้าง ต้องมีเลขที่อาคาร เลขที่ห้อง อักษร หรือสัญลักษณ์อื่นที่สามารถระบุตำแหน่งของอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างนั้นได้ และต้องมีทะเบียนบ้านหรือเลขประจำบ้าน
3.สามารถกำหนดตำแหน่งหรือพิกัดเพื่อใช้กับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น กล้องวงจรปิด ได้
คุณสมบัติของผู้ต้องขังที่จะถูกพิจารณา เพื่อคัดเลือกไปคุมขังในสถานที่คุมขังนั้น จะต้องมีลักษณะ ดังนี้
1.ต้องเป็นผู้ต้องขังตามที่กฎหมายราชทัณฑ์กำหนด
2.ต้องผ่านการจำแนกลักษณะของผู้ต้องขังหรือทบทวนแผนการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังรายบุคคล และคณะทำงานเพื่อจำแนกลักษณะของผู้ต้องขังประจำเรือนจำเห็นชอบที่จะกำหนดแผนการปฏิบัติต่อผู้ต้องขัง
3.ต้องมีคุณสมบัติเฉพาะและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามที่ได้กำหนดไว้ในประกาศเกี่ยวกับคุณสมบัติเฉพาะ ลักษณะต้องห้าม และวิธีการคุมขังในสถานที่คุมขังสำหรับผู้ต้องขังแต่ละกลุ่มของกรมราชทัณฑ์
ด้าน พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม เมื่อผู้สื่อข่าวถามว่า นายทักษิณ เข้าเงื่อนไขของระเบียบฉบับดังกล่าวหรือไม่ นายทวี ไม่ตอบคำถามและเดินออกจากวงสัมภาษณ์ หลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) วานนี้ (12 ธ.ค.66) ทันที
ขณะที่ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร หัวหน้าพรรคเพื่อไทย กล่าวถึงกรณีดังกล่าวว่า จะต้องดูหลักเกณฑ์ ซึ่งขณะนี้ยังไม่แน่ใจว่ากฏเกณฑ์รายละเอียดเป็นอย่างไร