ถือเป็นอีกหนึ่งเคสอุทาหรณ์ของผู้ที่ได้รับผลกระทบจากการสัมผัสฝุ่นดำ หรือมลภาวะต่างๆมาเป็นเวลานาน หลัง หมอเบียร์ แพทย์หญิงณัฐกานต์ ชื่นชม อายุรแพทย์โรคติดเชื้อ รพ.แม่สอด โพสต์เฟซบุ๊ก มีผู้ป่วยอายุ 70 ปี เดินทางมาตรวจรักษาที่โรงพยาบาล ด้วยอาการไอเรื้อรัง มีเสมหะปนเลือด หอบเหนื่อย ก่อนตรวจพบหลอดลมมีสีดำกระจายไปทั่ว และคล้ายก้อนเนื้อในปอด
วันนี้มีเคสน่าสนใจมาแชร์ค่ะ
ผู้ป่วยชาย อายุ 70 ปี มาด้วยอาการไอเรื้อรังมีเสมหะปนเลือด หอบเหนื่อยจนเดินไม่ค่อยไหว ผอมน้ำหนักลด CXR มีคล้ายปอดอักเสบที่ด้านขวาล่าง แต่ก็คล้ายก้อน
CT ปอด พบลักษณะคล้ายก้อนที่ปอดขวาล่าง xray ให้ความเห็นว่าเหมือนก้อนมะเร็ง น้องๆที่วอร์ดจึงคอนซัลเบียร์ไปทำ bronchoscope ส่องเข้าไปเจอแบบนี้เลยค่ะ หลอดลมเป็นสีดำทั่วๆกระจายเป็นหย่อมๆ ตกใจเลยเพราะไม่เคยเจอ ไอ้เราก็เป็นหมอ ID ซะด้วย เคสปอดที่ล้ำๆและยากก็ต้องค่อยๆศึกษาไป ตอนนี้รู้แล้วค่ะว่าเขาเรียกว่า Bronchial anthracosis หรือ Bronchial anthracofibrosis (BAF)
ผู้ป่วยรายนี้หยุดสูบบุหรี่ไปกว่า 20 ปีแล้วแต่มีอาชีพทำไร่ทำสวนสัมผัสฝุ่นควันและมลภาวะเป็นเวลายาวนาน ฝุ่นถ่านดำที่เข้ามาในหลอดลมของเราก็จะทำให้เกิดพังผืดมากและเกิดการตีบ ซึ่งสัมพันธ์กับการเกิดปอดติดเชื้อปอดอักเสบเนื่องจากการอุดกั้น เกิดปอดแฟบ (atelectasis) ที่เห็นในฟิล์มเป็นลักษณะคล้ายก้อนนั่นล่ะค่ะ
ผู้ป่วยจึงมีอาการไอเรื้ิอรัง อาการหอบเหนื่อยเพราะหลอดลมและเนื้อปอดผิดปกติ ถ้าเป็นหนักมากๆคือโดนเนื้อปอดด้วยเรียก black lung disease หรือโรคปอดถ่านหินเช่นที่เกิดในคนงานเหมืองถ่านหิน นอกจากนี้ยังพบว่าสัมพันธ์กับการเป็นวัณโรคได้20 % และเป็นโรคมะเร็งได้ 10% ตอนนี้ก็รอผลตรวจน้ำล้างปอดของคนไข้ก้อนแต่ไม่ได้ตัดชิ้นเนื้อเพราะหาก้อนไม่เจอ ระหว่างนี้รักษาปอดอักเสบ(Obstructive pneumonia) ไปก่อนค่ะ
จึงขอบันทึกไว้ว่าครั้งหนึ่งได้ตรวจพบภาวะนี้ Bronchial anthracosis or Bronchial anthracofibrosis รักษาปอดกันไว้ให้ดีนะคะ สัมผัสมลพิษ ฝุ่นควันดำขนาดใหญ่มากๆเข้าอาจเกิดหลอดลมหรือปอดพังได้เพราะสิ่งนี้ค่ะ
อย่างไรก็ตาม ในช่วงนี้ฝุ่น PM2.5 กลับมาพุ่งสูงเกินค่ามาตรฐานอีกครั้ง ก่อนออกจากบ้านหรือต้องอยู่สถานที่กลางแจ้งเป็นเวลานาน ควรสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา เพื่อป้องกันผลกระทบที่อาจเกิดต่อสุขภาพ โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก : เฟซบุ๊ก Nuttagarn Chuenchom