รศ.นพ.นิธิพัฒน์ เจียรกุล หัวหน้าสาขาวิชาโรคระบบการหายใจและวัณโรค ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์เรื่องอาการปอดอักเสบจากโรคโควิด ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวที่ใช้ชื่อว่า นิธิพัฒน์ เจียรกุล ว่า ปอดอักเสบจากโรคโควิดยากจะคาดเดาจริงๆ
โดยคุณหมอระบุถึงผู้ป่วยโควิดที่มีปอดอักเสบไว้ว่า
“วันนี้ทีมโควิดของเราสามารถหยุดใช้เครื่องหายใจในผู้ป่วยหนึ่งรายที่ตั้งท้องร่วมกับปอดอักเสบโควิด เธอเป็นแรงงานต่างชาติที่เจ็บท้องก่อนกำหนดจึงมาโรงพยาบาล พอตรวจหาเชื้อก่อนรับตัวเข้ารักษาจึงพบว่าผลเป็นบวก และพร้อมกันนั้นก็เริ่มมีอาการปอดอักเสบ
ซึ่งแม้เริ่มให้การรักษาแต่โรคก็ลุกลามต่อไปจนต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ หลังผ่าตัดเอาเด็กออกสำเร็จ ทั้งแม่และลูกปลอดภัยดี หลังจากนั้นอาการของแม่ก็ดีวันดีคืน จนมาถึงวันนี้เอาท่อช่วยหายใจออกได้และสามารถย้ายออกไปหอผู้ป่วยโควิดทั่วไป เพื่อรีบหมุนเวียนเตียงไว้รอรับผู้ป่วยโควิดวิกฤตรายใหม่
ส่วนผู้ป่วยอีก 6 รายที่เหลือไม่มีใครอายุต่ำกว่า 70 ปีเลย ต้องใช้เครื่องช่วยหายใจอยู่ 4 ราย ส่วนอีก 2 รายยังไม่ต้องใช้แต่ยังต้องลุ้นเพราะเพิ่งพบปอดอักเสบ
ลองดูตัวอย่างเอกซเรย์ปอดของผู้ป่วยสามราย รายที่ 1 มีรอยโรคน้อยแต่มีโรคหืดอยู่เดิมจึงต้องใช้ออกซิเจนเสริมแต่ไม่ถึงขั้นไฮโฟลว์
รายที่ 2 มีรอยโรคมากแต่ไม่เหนื่อยและไม่ต้องใช้ออกซิเจน
ส่วนรายที่ 3 มีรอยโรคมากและลุกลามเร็วจนต้องใช้ไฮโฟลว์แต่ไม่ไหวจึงลงท้ายเปลี่ยนเป็นเครื่องช่วยหายใจ
จะเห็นได้ว่าปอดอักเสบโควิดยากจะคาดเดาจริงๆ
พอทบทวนและวางแผนการดูแลรักษาในภาพรวมสำหรับวันนี้กับทีมเสร็จ ผมถือโอกาสเปลี่ยนชุด PPE เพื่อเข้าเยี่ยมผู้ป่วยสูงอายุสองรายที่ยังพอรู้สติและหายใจด้วยตัวเองอยู่ ผู้ป่วยโควิดนอกจากจะแปลกแยกด้านสถานที่ที่โดดเดี่ยวเพราะความจำเป็นในการแยกโรค (isolation) แล้ว การเข้าตรวจเยี่ยมโดยบุคลากรทางการแพทย์ก็ทำได้น้อยกว่าผู้ป่วยทั่วไป
ถ้าเป็นผู้สูงอายุที่มีข้อจำกัดทางด้านกายภาพหรือโรคทางสมอง การมีใครเข้าไปยืนข้างเตียงเพื่อจับมือถือแขนถามสารทุกข์สุกดิบ พร้อมพูดคุยบอกเล่าความเจ็บป่วยและเรื่องราวอื่นๆ ตามสมควร เป็นวิธีการหนึ่งที่อาจช่วยลดความแปลกแยกและความพลุ่งพล่าน (delirium)
ซึ่งอาจไม่เป็นผลดีต่อแผนการรักษา ดังนั้นถ้าหากผู้ป่วยโควิดมีจำนวนล้นเกินศักยภาพที่จัดเตรียมไว้ บุคลากรมีจำนวนน้อย บุคลากรมีความอ่อนล้าจนทำงานได้ไม่เต็มที่ อย่าว่าแต่ผู้ป่วยสูงอายุเลย ต่อให้คนทั่วไปที่แข็งแรงและมีสติสัมปชัญญะดี คุณภาพในการดูแลทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจของพวกเขาคงอาจจะไม่ได้เต็มร้อยเช่นดังเดิม
#ปฐมบทศึกโควิดระลอกสี่ #จับตาตัวชี้วัดล็อคดาวน์ #อิตาลีแชมป์ยูโร2020”
อาการปอดอักเสบจากโควิดเกินจะคาดเดา และเราก็ดูแลตัวเองให้ดี อย่าให้ติดเชื้อนะคะ ขอให้ทุกคนปลอดภัยค่ะ