‘อีจัน’ จะพาท่านไปสำรวจข้อมูลน่าสนใจ จากดัชนีพาสปอร์ตเฮนลีย์ (Henley Passport Index) ประจำปี 2024 ซึ่งเป็นการจัดอันดับหนังสือเดินทางหรือพาสปอร์ตที่มีอิทธิพลที่สุดในโลก โดยบริษัท Henley & Partners และอ้างอิงข้อมูลจากสมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ (ไอเอทีเอ) ปีนี้เป็นครั้งแรกที่มีถึง 6 ประเทศที่ขึ้นแท่นอันดับ 1 ที่มีพาสปอร์ตทรงอิทธิพลที่สุด ได้แก่ ฝรั่งเศส, เยอรมนี, อิตาลี, ญี่ปุ่น, สิงคโปร์ และสเปน โดยผู้ถือหนังสือเดินทางจากประเทศเหล่านี้ สามารถเดินทางไปยัง 194 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่าล่วงหน้า
อันดับที่ 2 ได้แก่ ฟินแลนด์, สวีเดน, และเกาหลีใต้ ที่สามารถเข้า 193 ประเทศ ในขณะที่อันดับ 3 มีออสเตรีย, เดนมาร์ก, ไอร์แลนด์ และเนเธอร์แลนด์ ที่ 192 ประเทศ สำหรับหนังสือเดินทางที่ทรงอิทธิพลอันดับ 4 คือของเบลเยียม, ลักเซมเบิร์ก, นอร์เวย์, โปรตุเกส และสหราชอาณาจักร ด้านกรีซ, มอลตา, และสวิตเซอร์แลนด์ ครองอันดับที่ 5
สหรัฐอเมริกา, แคนาดา และฮังการี จัดอยู่ในอันดับที่ 7 โดยสามารถเดินทางไป 188 ประเทศ ในขณะที่จีนอยู่ในอันดับที่ 62 ที่ 85 ประเทศ ประเทศที่พุ่งขึ้นชาร์ตมากที่สุดในช่วง 10 ปีคือยูเออี ที่เพิ่มจำนวนประเทศที่เข้าได้โดยไม่ต้องใช้วีซ่าเป็น 106 ประเทศ ตั้งแต่ปี 2014 ซึ่งทำให้ยูเออีขึ้นอยู่ในอันดับที่ 11 ในปีนี้ ซึ่งเป็นการแสดงถึงการเติบโตอย่างมากของประเทศนี้ในด้านการเดินทางและการทูต
นายคริสเตียน คาลิน ประธานบริษัท Henley & Partners และผู้ก่อตั้งดัชนีพาสปอร์ตเฮนลีย์ ได้กล่าวในถ้อยแถลงว่า เสรีภาพในการเดินทางทั่วโลกได้เปิดกว้างขึ้นอย่างมากในช่วง 2 ทศวรรษที่ผ่านมา แต่พบว่ามีช่องว่างขนาดใหญ่ระหว่างประเทศที่มีหนังสือเดินทางทรงอิทธิพลที่สุดกับประเทศที่ติดอันดับล่างสุด โดยจำนวนประเทศเฉลี่ยที่สามารถเข้าได้โดยไม่ต้องขอวีซ่าเพิ่มขึ้นเกือบ 2 เท่า จาก 56 ประเทศในปี 2006 เป็น 111 ประเทศในปี 2024
ประเทศที่ติดอันดับล่างสุดในตารางคืออัฟกานิสถาน ที่สามารถเดินทางไปได้เพียง 28 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า ส่วนซีเรียอยู่ในอันดับต่ำที่สุดเป็นอันดับ 2 ที่ 29 ประเทศ ประเทศอิรักและปากีสถานตามมาในอันดับที่ 31 และ 34 ประเทศตามลำดับ
ในภูมิภาคอาเซียน ประเทศไทยติดอันดับที่ 63 ร่วมกับโบลิเวีย โดยสามารถเข้าเยือนประเทศอื่นได้ 82 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า ในขณะที่สิงคโปร์นำหน้าเป็นอันดับ 1 ที่ 194 ประเทศ ตามมาด้วยมาเลเซียที่อันดับ 12 และบรูไนที่อันดับ 20 ส่วนไทยมีอันดับที่ดีกว่าประเทศอินโดนีเซีย, ฟิลิปปินส์, กัมพูชา, เวียดนาม, ลาว และเมียนมา ซึ่งทั้งหมดนี้แสดงถึงความหลากหลายและความแตกต่างของอิทธิพลทางหนังสือเดินทางในแต่ละประเทศภายในภูมิภาคเดียวกัน
สำหรับการจัดอันดับหนังสือเดินทางในดัชนีพาสปอร์ตเฮนลีย์ เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เราเห็นภาพรวมของการเคลื่อนย้ายและการเดินทางระหว่างประเทศได้ชัดเจนยิ่งขึ้น และยังเป็นตัวบ่งชี้ถึงความสัมพันธ์ระหว่างประเทศต่างๆ ที่สะท้อนผ่านนโยบายการวีซ่าและความเป็นไปได้ในการเดินทางระหว่างประเทศ
การที่มีประเทศหลายประเทศที่มีหนังสือเดินทางทรงอิทธิพลเท่ากันในอันดับหนึ่ง นับเป็นการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจในโลกยุคปัจจุบันที่การเคลื่อนไหวข้ามพรมแดนเป็นเรื่องง่ายและรวดเร็วกว่าที่เคย และนี่ก็เป็นสิ่งที่เราควรจับตามองเพื่อประเมินความเปลี่ยนแปลงและทิศทางของโลกในอนาคตได้
